In 1975 begon de Amsterdam Marathon met een kleinschalige run van zo’n 300 deelnemers. Inmiddels is de marathon uitgegroeid tot een evenement met meer dan 30.000 deelnemers uit 130 landen. In totaal doen dit weekend zelfs 60.000 deelnemers mee, want naast de marathon staan er nog een heleboel andere onderdelen op het programma. En om de populariteit te illustreren: de startbewijzen voor de hele en halve marathon waren binnen een recordtempo uitverkocht.
Uitbreiding programma
Als onderdeel van de viering van Amsterdam 750 en het 50-jarig bestaan van de marathon van Amsterdam, is het programma uitgebreid naar een volledig weekend. Met op zaterdag de 7,5 km run ter gelegenheid van Amsterdam 750, Kids Run en nieuwe Heroes Run voor sporters met een beperking en op zondag de hele marathon en halve marathon.
Lees ook: De marathonwijsheden van Bashir Abdi – RunningNL
Geen vernieuwd parcours
De organisatie kondigde vooraf aan dat het centrum opnieuw onderdeel zou worden van de marathon. Deelnemers zouden dan over het Rokin en de bekende kruising op de Dam lopen. Maar dat plan gaat (vooralsnog) niet door. Reden is dat er te weinig capaciteit is om dit te realiseren. De vele evenementen in de stad rondom het 750-jarig bestaan is daar een van de redenen van. “Belangrijk is dat we met elkaar een uniek maar bovenal veilig evenement kunnen neerzetten. Niet alleen voor deelnemers maar ook voor bewoners. Het behouden van het huidige parcours betekent nog steeds een unieke route langs typische Amsterdamse highlights, zoals het Vondelpark, de grachten, het Rijksmuseum, en de Zuidas – een combinatie die onze marathon onderscheidend maakt.” aldus René Wit, Race Director van de TCS Amsterdam Marathon, op de website van het evenement.

Wat zie je wel?
Het parcours van Amsterdam is snel en gaat langs allerlei bekende passages. Om te beginnen: de start en finish zijn in het olympisch stadion, daar waar in 1928 ook de finish was van de olympische marathon. Dit 85 jaar oude stadion geeft een unieke ambiance voor alle lopers. Toeschouwers hebben gratis toegang tot de ere- en marathontribune. Het parcours zelf heeft ook nog gelijkenissen met de route in 1928. Net als toen wordt ook nu gelopen langs de Amstel, langs statige herenhuize en enige molens.
Rijksmuseum
Na een paar kilometer gaan de lopers door het hart van het Rijksmuseum. Een bijzondere ervaring, want hier hangen de topstukken van de Nederlandse kunst van bijvoorbeeld Rembrandt, Van Gogh en Vermeer. De lopers komen twee keer door het Vondelpark, het 48 hectare grote park vol bomen, vijvers en wandelpaden. Halverwege wordt een lang stuk langs de Amstel gelopen. Hier is het relatief rustig en kunnen lopers genieten van het uitzicht. Aan het einde van de route volgt een passage door de Zuidas, waarna teruggelopen wordt (via het Vondelpark) naar het Olympisch Stadion.
Supporters
Het Olympisch Stadion, waar de finish is voor alle afstanden, is het gehele weekend gratis toegankelijk voor publiek. Hier kunnen bezoekers de ontknoping van de race live meemaken en de finish van hun eigen marathonhelden zien. Langs het parcours zijn toeschouwers welkom bij diverse cheerzones van partners in onder andere het Vondelpark, op de Torontobrug en de Stadhouderskade, waar muziek en entertainment voor extra sfeer zorgen.
Waar kun je de marathon volgen?
De TCS Amsterdam Marathon is zondag 19 oktober live te volgen op NOS en NH/AT5. In het Olympisch Stadion klinkt om 09.00 uur het startschot van de elitewedstrijd. Vanaf 08.50 uur kan er ingeschakeld worden voor de live-uitzending van NOS op NPO1, nos.nl of via de NOS-app. De World Athletics Platinum Label marathon is ook wereldwijd live te volgen met uitzendingen op onder andere Eurosport 1, Discovery+ en SuperSport.
Internationaal topveld
Tijdens de jubileumeditie staat een uitzonderlijk sterk internationaal deelnemersveld aan de start. De Ethiopiër Tsegay Getachew, tweevoudig winnaar in Amsterdam (2022 en 2024), keert terug om zijn titel te verdedigen. Hij krijgt stevige concurrentie van Getaneh Molla (PR 2.03.34) en Gabriel Geay, die met een persoonlijk record van 2.03.00 de snelste man in het veld is. Olympisch kampioen op de 10.000 meter Joshua Cheptegei voegt extra allure toe aan het deelnemersveld en geldt als belangrijke uitdager in de jacht op het parcoursrecord van 2.03.39 (Tamirat Tola, 2021). Tola zou aanvakelijk ook deelnemen aan deze editie, maar hij zegde vanwege een blessure af.
Cheptegei: “De voorbereiding is goed gegaan, ik hoop dat alles op zijn plek valt. Het parcours is vlak, met weinig bochten en een fantastisch publiek. Ik kijk uit naar een geweldige race.”

Vrouwen
Bij de vrouwen wordt eveneens een spannende race verwacht, met vier atletes die allemaal onder de 2.20 uur hebben gelopen: Tiruye Mesfin (2.18.35), Bosena Mulatie (2.19.00), Zeineba Yimer (2.19.07) en Yebrugual Melese (2.19.36). Samen jagen zij op het parcoursrecord van 2.16.52, dat sinds vorig jaar op naam staat van Yalemzerf Yehualaw.
NK marathon
Tegelijk met de internationale wedstrijd wordt in Amsterdam ook het Nederlands kampioenschap marathon gehouden, met Khalid Choukoud als grootste kanshebber voor de titel. Choukoud gaat onder andere de strijd aan met Stan Niesten, Frank Futselaar. Björn Koreman en Luuk Maas staan ook op de startlijst, maar zij vervullen een rol als haas.
Choukoud wil onder zijn toptijd van twee jaar geleden in Valencia (2:07:37): “Het is altijd bijzonder om hier te lopen. Twee jaar geleden liep ik 2.08.36, maar wat het dit keer wordt, is moeilijk te zeggen.” Stan Niesten keert na zijn valpartij in Rotterdam terug en gaat strijden om een plek op het podium van het NK. “De voorbereiding was niet vlekkeloos, maar ik ben fit genoeg om te starten.”

Vrouwenveld
In het vrouwenveld zijn Anne Luijten, Elizeba Cherono en Mikky Keetels favoriet voor het nationale goud. Marcella Herzog, die onlangs nog liep op het WK atletiek in Tokio, heeft afgezegd. Luijten eindigde onlangs als 17e op het WK atletiek in Tokio: : “Ik kan thuis op de bank zitten en kijken hoe iemand anders hem pakt, of ik kan mezelf in de strijd mengen. Ik ben er klaar voor.”
Voor revelatie Mikky Keetels wordt het een nieuw avontuur: “Ik geniet van alle elementen van het lopen. Ik probeer mij vooral te focussen op wat ik zelf kan en ga gewoon genieten.”

Dumoulin
Voormalig topwielrenner Tom Dumoulin gaat zondag zijn eerste marathon lopen. In 2023 liep hij al de halve marathon van Amsterdam in 1:10. Begin dit jaar liep hij in Egmond verbeterde hij die tijd naar 1:08.