Enkele jaren geleden had nog niemand van ketonen gehoord. Althans niet in relatie tot hardlopen. Inmiddels kun je ze via internet bestellen: Ketonen in een flesje. Een zogenaamde superbrandstof. Gaat dit zorgen voor een pr?
Wat zijn ketonen?
Ketonen, of meer correct ketolichamen, zijn energierijke moleculen. Ze ontstaan in onze lever bij de verbranding van vetzuren. Dit is vooral handig in situaties waarin we onvoldoende glucose in ons lichaam hebben. Onze hersenen hebben namelijk glucose nodig om goed te kunnen werken. Is er geen glucose dan kunnen ketolichamen ook door de bloed-hersenbarrière (wat niet mogelijk is voor vetten) om onze hersenen zo van de nodige energie te voorzien. Normaliter maken we alleen ketolichamen aan als we te weinig glucose innemen en ons dieet vrijwel niet voorziet in koolhydraten. Atleten die een dieet volgen dat enkel bestaat uit vet en eiwit zouden ‘in ketose’ raken. Hun lichaam maakt grote hoeveelheden ketonen en hun spieren en hersenen maken gebruik van deze energiebron.
Wat hebben wij eraan?
Het voordeel van deze ketolichamen is dat ze ook door onze spieren gebruikt kunnen worden als brandstof. Waar onze voorraad koolhydraten beperkt is en we koolhydraten maar tot maximaal ±90 gram per uur aan kunnen vullen zouden ketolichamen uitkomst bieden. Het gerucht gaat dan ook dat topwielrenners ketolichamen innemen tijdens langdurige ritten. Zo zijn ze niet alleen afhankelijk van koolhydraten maar hebben ze nog een andere energie-bron. In een studie onder een selectief groepje zeer goed getrainde wielrenners (waaronder een paar Olympiërs) hadden de ketolichamen een aanzienlijk effect. De wielrenners met de superbrandstof fietste maar liefst 400 meter verder (± 2%) tijdens een 30 minuten time trial dan fietsers die vet of koolhydraten kregen toegediend (573 mg/kg).
Toch kleven er aan het gebruik van ketolichamen als supplement enige nadelen. Ten eerste moet je grote hoeveelheden innemen om te zorgen voor een duidelijk energiebijdrage. En daar zit het probleem. Niet alleen zorgen grote hoeveelheden van de ketolichamen doorgaans voor maag- en darmklachten, de supplementen zijn ook nog eens vrij prijzig. Zo heb je per keer zo’n 15-20 gram nodig en betaal je momenteel per gram tussen de $0.30 en $0.80 per gram. Er zijn ook al ketolichamen op de markt die minder maag- en darmklachten zouden veroorzaken. Wil je hiervan gebruikmaken dan mag je zeker je portemonnee trekken. Drie flesjes van het merk HVMN (elk flesje zou goed zijn voor 5 uur) kosten momenteel $99 en worden vanaf december 2017 thuisbezorgd.
Dan maar in ketose?
Streef je topprestaties na dan is het overigens geen oplossing om dan maar een dieet te volgen zonder koolhydraten (maximaal 30 gram per dag) zodat het lichaam vanzelf ketolichamen aan gaat maken. Onderzoek laat zien dat hoewel het lichaam zich wel degelijk kan aanpassen aan een vet- en eiwitrijk dieet en ook kan inspannen zonder koolhydraten: tijdens hoogintensieve inspanning blijven koolhydraten de voorkeursbrandstof voor ons lichaam. Eet je weinig koolhydraten tijdens inspanning dan verliest je lichaam de capaciteit om koolhydraten te verbranden. Net zoals vetverbranding moet je dit namelijk blijven trainen. en trainen.
