Natgeregend en met verkleumde vingers open je de voordeur na een pittige looptraining. Als je de trap oploopt om te douchen voel je je benen; zware bovenbenen alsof er lood in zit terwijl je morgenochtend al had afgesproken om weer te gaan trainen. Een goede massage zou nu wonderen doen.
Sportmassage is een populaire behandelkeuze van atleten, trainers en sportfysiotherapeuten. Het wordt voor verschillende doelen ingezet zoals voor blessurepreventie, herstel van vermoeidheid en spierpijn, ontspanning en om prestaties te verbeteren.
Ondanks dat massage al sinds de beschaving in vele culturen wordt toegepast, is het effect van massage als therapeutische methode en prestatie-verbeterende handeling schaars. De vermeende invloed op snellere afvoer van afvalstoffen, een sneller herstel, prestatieverbetering, de ‘knoop’ wegmasseren en een betere doorbloeding lijken met de nieuwe onderzoekstechnieken allemaal achterhaald. Er zijn echter voldoende factoren waarom massage wel nuttig is om in te zetten voor atleten. Vijf positieve en bewezen effecten van sportmassage.
1 Massage werkt ontspannend en verbetert je slaap
Massage heeft een ontspannende werking; het heeft een invloed op de aanjager van je centrale zenuwstelsel en vertraagt je hartslag en ademhaling. Massage zorgt ervoor dat er vele hormonen en neurotransmitters vrijkomen. Neurotransmitter Serotonine reguleert je stemming, eetlust, slaap en seksuele activiteit en verbetert het welbevinden, ontspanning en tevredenheid. Ook Oxytocine, betrokken bij hechting aan mensen, en het dopamineniveau stijgen door massage. Dopamine heeft invloed op beloning, inspiratie en plezier en kan voor een betere focus zorgen. De Adrenaline-, Noradrenaline en cortisolniveaus dalen; Cortisol wordt ook wel gezien als het stresshormoon. Doordat massage een ontspannend effect heeft wordt je slaappatroon verbeterd.
2 Massage verbetert je lichaamsbewustwording
Massage verbetert op verschillende manieren je lichaamsbewustwording. Aan de ene kant zorgt aanraking tijdens massage ervoor dat je je lichaam ‘voelt’ en merkt waar en of je lichaam ontspannen of gespannen is. Dit kun je gebruiken tijdens je trainingen en bewustwording van herstel en de invloed van trainingen op je lichaam. Daarnaast wordt ook je propriocepsis verbeterd; propriocepsis is het gevoel voor lichaamspositie en -beweging. Als je je ogen sluit dan weet je toch precies waar alle lichaamsdelen zitten en kun je je linkerhand bijvoorbeeld in exact dezelfde positie zetten als de rechter. Dit lichaamsgevoel wordt geregeld door zenuwen in bindweefsel zoals spieren, pezen, gewrichtsbanden en botten. Door massage worden de zenuwvezels geprikkeld en krijgen je hersenen dit signaal door.
3 Massage verbetert je welbevinden – humeurige hormonen ontmoeten massage
Massage zorgt ervoor dat je je prettiger voelt. Dit wordt veroorzaakt doordat massage je ‘arousal’ verlaagt. Arousal kun je het beste omschrijven als je activatietoestand of je alertheid. Daarnaast heeft massage een positief effect op je humeur, somberheid en spanning-/angstscore nemen significant af. Deze effecten houden langer aan dan de fysiologische effecten die massage heeft en die al na een half uur verdwijnen.
4 Massage is goed voor je weefselherstel en immuunsysteem
Massage kan de hoeveelheid groeihormoon verhogen, die is betrokken bij weefselherstel en weefselvernieuwing. De eerder genoemde Serotonine heeft naast een positieve invloed op ontspanning en humeur nog een belangrijke functie. Bloedplaatjes bevatten hoge concentraties serotonine. Na het sporten is spierweefsel beschadigd, bloedplaatjes stapelen zich op rond deze beschadigde cellen en geven serotonine af. Hierdoor trekken kleine bloedvaatjes rond het beschadigde gebied samen en versnelt het weefselherstel.
5 Na massage voel je je beter en soepeler
Massage zorgt ervoor dat je meer vertrouwen krijgt in het herstel van je lichaam. Uit onderzoek blijkt dat 75-80% van de atleten die na training wordt gemasseerd het gevoel heeft minder vermoeide of pijnlijke spieren te hebben als voor de massage. Ondanks dat er fysiologisch geen verklaring is voor toegenomen flexibiliteit ervaren atleten na massage toch een toename van de flexibiliteit in spieren ten opzichte van de zijde die niet is gemasseerd. Massage kan bijvoorbeeld tijdens een evenement met meerdere races een positief gevoel geven.
Conclusie
Ondanks dat massage geen aangetoond effect heeft op fysiologische parameters zoals doorbloeding, snellere afvoer van afvalstoffen of prestatieverbetering, zijn er voldoende positieve effecten op andere vlakken. Naast voldoende slaap, een gevarieerd drink- en eetpatroon en een goede actieve cooling-down is het een aangename toevoeging voor sporters waarbij aandacht voor een positief gevoel en ontspanning belangrijk is.
