Gebruik je menstruatiecyclus als handige gids

Het is een taboe dat er geen zou mogen zijn: de menstruatiecyclus. En al zeker in de sportwereld. Hier en daar durven topatletes zich al eens voorzichtig uit te spreken over de impact van hun cyclus op hun prestaties, maar ook anno 2024 blijven ze in de overgrote minderheid. Hormoonexpertes Morgane Leten en Femke Reynaert willen daar verandering in brengen en pleiten voor meer kennis: “Als je weet waarop je kan letten, vormt je cyclus geen hindernis maar een slimme gids in je leven.”

“Een menstruatiecyclus bestaat uit vier fases, die we categoriseren volgens de vier seizoenen”, legt hormoondeskundige Morgane Leten van Guud Woman uit. “Een nieuwe cyclus start telkens op de eerste dag dat een vrouw bloedt. Door de vier fases heen fluctueren de hormonen en variëren de energielevels. In het leven van een menstruerende vrouw is het handig om de cyclus als leidraad te gebruiken – dat heet dan ‘cyclisch leven’ –, zowel bij dagelijkse activiteiten als op het vlak van sporten en bewegen. En om al meteen een misverstand te counteren: je cyclus in kaart brengen betekent niet dat je je aan strikte regels moet houden. Het is gewoon een tool die je helpt om betere beslissingen te nemen op het gebied van sporten, maar even goed qua eten, slapen, herstellen en bij uitbreiding leven. Je gaat je beter in je vel voelen, omdat je zicht krijgt op wat er hormonaal in je lichaam gebeurt.”

“Op de eerste dag van de cyclus zitten het oestrogeen- en progesteronlevel op hun laagste niveau, wat betekent dat vrouwen op dat moment hormonaal gezien het meest op een man lijken”, gaat Leten verder. “Vanaf de menstruatie is het voor een vrouw dan ook makkelijker om spieren op te bouwen en te herstellen. Alleen gaat die menstruatie-fase helaas vaak gepaard met krampen of andere ongemakken. Forceren is sowieso een no go, maar je kan bijvoorbeeld wel al starten met lichte krachttraining, zodat je toch de voordelen van die ‘mannelijke’ fase kan meepikken en je spieropbouw in gang kan zetten. Staat je energiepeil op een laag pitje, dan is een wandeling in de natuur, yoga of pilates al meer dan voldoende.”

Aan het einde van de menstruatiefase begint het oestrogeen – het zogeheten feelgood hormoon – te stijgen. Leten: “Dat hormoon zorgt voor meer energie, die je kan gebruiken tijdens het sporten. In de folliculaire fase, de lente, wil je graag buiten komen en je ‘onder de mensen’ begeven. Vertaal je dat naar sportactiviteiten, dan is de lente het uitgelezen moment voor groepslessen, tennis of lopen in groep. Bovendien kan je in die fase ook intensiever trainen, omdat je makkelijker herstelt. Je zou in de lente bij wijze van spreken elke dag kunnen sporten.”

Op zoek naar de juiste bewegingsvorm

“Tijdens de ovulatie, ongeveer in het midden van je cyclus, kan je echt knallen. Na je ovulatie daalt je energie weer om de herfst te verwelkomen, een seizoen waarin je letterlijk en figuurlijk naar binnen wil keren. In die fase ervaren heel wat vrouwen premenstruele klachten. Herstellen van een sportieve activiteit duurt langer. Naar je lichaam luisteren is dus key. Als je het gewend bent om elke dag te sporten en regelmatig te lopen, dan hoef je daar uiteraard niet cold turkey mee te stoppen in de herfst van je cyclus. Maar het is wel slim om aan te voelen wat je lichaam nodig heeft”, vertelt Leten.

Meer lezen over bewegen en eten volgens de menstruatiecyclus? Bestel dan het magazine of lees online via Blendle.

Like this article? Share it!

Misschien vind je deze ook interessant?