Anouk Maas kan niet stilzitten. Ze staat op het toneel, zingt, spreekt tekenfilms in, deed honderden musicals, geeft yogales, klimt, was een balletdanseres in de dop. En loopt hard. Niet al te fanatiek. Maar wel met overgave. “Ik heb veel energie. Heel veel energie.” Een gesprek over alles kunnen, alles willen, alles doen én zo soms echt even helemaal terugschakelen.
TEKST: EDWARD SWIER
FOTO’S: JOYCE BONGERS
Anouk Maas (35) is van het Pipi Langkous-adagium. ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk wel dat ik het kan.’ Op de middag na dit interview heeft ze nota bene haar allereerste pianoles. Want dit najaar wordt ze geacht zichzelf te begeleiden tijdens de voorstelling Huisvrouwen bestaan niet. Doodeng allicht, zomaar spelen voor een live-publiek. Zeker als je er geen ervaring mee hebt. “Dat zal toch wel meevallen.” Ze lacht er ontwapenend bij, zoals ze deze middag nog geregeld een grote glimlach tevoorschijn zal toveren.
Maas is dus nergens bang voor. Hoewel… “Ik had eerder ja gezegd tegen dit interview en de shoot voor de coverfoto dan ik eigenlijk besefte. De cover van een sportblad, dat is voor mij een primeur. Vet, tof, dacht ik. Maar toen de afspraak eenmaal stond, besefte ik wel dat ik eigenlijk helemaal geen bijzondere loopster ben. Nou ja, misschien zijn de meesten van ons dat wel niet. En kan ik een ander met mijn verhaal juist inspireren. Het is goed de lezers te stimuleren, met een enthousiast verhaal allicht. Want ik vind het wel écht heel leuk om dit te doen.”
Sport als rode draad
Hoewel ze bekendheid verwierf met haar prestaties op het toneel, voor de camera en achter de microfoon, loopt meer nog dan haar acteer- en musicalwerk vooral sport als een rode draad door haar leven. Van huis uit is Maas altijd al actief. Overactief misschien wel. Windsurfen, snowboarden, wedstrijdzwemmen, crossfit, hardlopen, yoga, klimmen, ballet. Ze deed of doet het. Met volle overgave. Het had zomaar haar professie kunnen worden. “Bewegen, dat heb ik al jong meegekregen. En is ook nu nog een fascinatie. Fysiek bezig zijn, van binnen en van buiten gezond blijven, uithoudingsvermogen krijgen én houden. Dat is allemaal zo belangrijk. En leerzaam. Ik leer, zeker nu ik aan yoga doe, nog elke dag van mijn lichaam.’’
Haar droom was er een uit sprookjes: balletdanseres worden. Ze kwam ver. “De Balletacademie. Dat is inderdaad gewoon topsport. Elk kwartaal word je getoetst, is het de vraag of je wel mag blijven. En ondertussen heb je, hoe jong je ook bent, coaches, een diëtiste, een fysiotherapeut. En krijg je ook te maken met blessures. Shinsplit, een door overbelasting veroorzaakte irritatie van de scheenbeenspieren. Terwijl je pas tien bent hè. Dat is extreem, ik weet het. Zo extreem misschien wel als dat leven van die jonge turnsters. Maar ja, het was wel een droom.”
Die droom, een carrière als vermaard balletdanseres vervloog. De ‘olympische sport’ bleek te zwaar, het was nauwelijks vol te houden. “Het is als met van die topmodellen, je moet ook aan bepaalde fysieke kenmerken, qua lengte en bouw, voldoen. Ik realiseerde me bovendien dat het steeds pittiger zou worden, en moest – als ik eerlijk tegen mezelf was – ook erkennen dat ik nou ook weer niet het allergrootste talent was.” Een switch naar moderne dans sloeg ze af. “Ik had ondertussen ontdekt dat ik eigenlijk ook wel kon zingen. En dat ik van spelen, toneelspelen, hield. Toen ik ontdekte dat er een genre was waarin die drie samenkwamen, de musical, ben ik die weg in geslagen. Vanaf dat moment was ik eigenlijk vooral heel blij dat ik geen ballerina was geworden.”
Ze speelde de afgelopen jaren in letterlijk tientallen musicals. Aanvankelijk in kleinere rollen, maar werd later meer en meer een musicalster. Een naam. Ze stond in Annie, Fame, We Will Rock You, Beauty & The Beast, Cats, Evita, Flashdance, The Sound of Music, wat nog niet meer. “Dertien jaar lang. Maar de laatste vijf jaar heb ik al niet meer in een musical gestaan. De tijd vliegt.” Een rentree sluit ze niet uit. Zoals ze niks uitsluit. “Ik denk dat het verstandig is meerdere carrières te hebben in je leven. Waarom zou je altijd hetzelfde blijven doen? Je hebt tenslotte maar één leven.”
Er komen altijd weer nieuwe uitdagingen. Ze wilde én ging meer acteren. In films en series, als Goede Tijden Slechte Tijden. Zocht het avontuur, met Expeditie Robinson. Zette de eerste stappen als solo-artiest, in Beste Zangers onder meer. Staat op de bühne, met covers en eigen liedjes. Presenteerde radio- en televisieprogramma’s, bij Nickelodeon. Speelde in commercials en als stemacteur. En staat inmiddels alweer een tijdje op de planken. Met Victoria Koblenko en Tanja Jess vormt ze een trio powervrouwen dat met de komedie Mijn man begrijpt me niet door het land trekt. “Die twee zijn net zo actief als ik. We zijn alle drie enorm van de lijstje, notitieblokjes. Maar zij zijn ook nog eens moeder. Dat doen ze er ook nog even bij. Wat dat betreft valt het bij mij dus nog wel mee.” Dit najaar komt daar een tweede show, een theatrale versie van de bioscoophit Huisvrouwen bestaan niet, bij. Rian Gerritsen en Lieneke le Roux zullen dan haar tegen- en medespeelsters zijn.
Uitgedaagd om te gaan lopen
Ze houdt van het afwisselende leven, zoekt de uitdagingen op. “Natuurlijk ben ik gezegend dat het me, op verschillende vlakken, goed afgaat. Ik heb de instelling, zo is dat trouwens ook met sport, dat ik doe wat ik leuk vind. Ik ga ervoor, en probeer er dan zo goed mogelijk in te zijn. Mijn nieuwsgierigheid is mijn drijfveer, ik denk heel vaak: ik ga het gewoon doen.”
En dus ging ze hardlopen toen collega’s dat deden en haar uitdaagden. In 2014 al liep ze de Dam-tot-Dam-loop, voor het goede doel. Daarna stond ze weer een tijdje stil. “Iedereen herkent dat wel. Je werkt naar een doel toe, haalt dat doel, en gaat daarna weer een tijdje andere dingen doen.”
Maar inmiddels heeft ze het lopen écht wel weer serieus opgepakt. En zijn er alweer de eerste doelen. Nou ja, ze overweegt om zich – als ze tevreden is over haar opbouw richting de 10 kilometer – weer eens in te schrijven voor een loopevenement. “Want die sfeer, die vind ik toch wel te gek. Een vriendin van mij heeft de New York Marathon gelopen, en is daar altijd heel enthousiast over. Ik denk niet dat ik dat ooit ga doen. Maar ik weet wel dat als ik een ticket voor een evenement heb, ik veel zin krijg in het traject ernaartoe. En dat ik zo’n loop ook echt als de kers op de taart beleef.”
Ze loopt, omdat ze niet al te lange afstanden doet, het liefst in de periferie van de stad, Amsterdam in haar geval. Het Rembrandtpark, Erasmuspark of het net wat verder gelegen Vondelpark, het zijn haar favorieten. Als ze overweegt om er een Run-Dip-Run van te maken gaat ze naar het Amsterdamse Bos. Het lopen in de stad is, ze erkent het grif, natuurlijk niet het meest ideale. “Stoepje op, stoepje af. Die oneffen tegels, wisselende bestrating, het is toch een andere belasting voor je spieren dan wanneer je in het bos loopt. Maar goed, ook daar heb je oneffenheden natuurlijk. Ik doe het er maar mee, het is gewoon een beetje opletten.”
Het leven van een acteur, vaak laat thuis na een paar intensieve uren op de planken, vraagt een gezond lichaam en gezonde geest. Maar het is, als je een druk bestaan hebt, natuurlijk ook heel makkelijk om er zomaar weer het bijltje bij neer te gooien. Het is de reden dat Maas een personal trainer heeft. “Nee, niet omdat mijn collega’s dat ook allemaal hebben ofzo, maar omdat ik eigenlijk gewoon een stok achter de deur nodig heb. Zeker als het gaat om mijn crossfittrainingen.”
Ze heeft een hekel aan fitnessen. “Zo’n zaal met allemaal van die toestellen, en iedereen die dan zijn eigen programmaatje afwerkt, ik kan het niet.” Liever werkt ze op commando. “Haha, nou ja. Dat ook. Dat ik aanwijzingen krijg, en dat iemand me stimuleert. Zo van: en nog vijf, vier, drie. Maar ik vind het vooral gewoon ook fijn als er een vaste afspraak is, dat het in mijn agenda gepland staat.”
Daarom ook rent ze tegenwoordig geregeld met de buurman. “Omdat ik zoveel dingen doe, is het plannen ervan essentieel. Natuurlijk wil ik graag tijd vrijmaken voor het hardlopen, maar het is niet makkelijk om zomaar even te gaan. Daarom heb ik nu de afspraak met de buurman, die gelukkig ongeveer hetzelfde tempo loopt, dat we twee keer in de week ‘s ochtends om acht uur gaan rennen. Dat staat in de agenda. Hup, je klopt bij de ander op de deur en je bent samen weg.”
Hardlopen als aanvulling op yoga
Met haar vriend, fotograaf en filmmaker Michel Mölder, loopt ze zelden of nooit. Aan het begin van de zomer, tijdens een kort verblijf op Vlieland, probeerde ze het weer eens. “Een stukje van vijf kilometer. Maar, hij loopt gewoon zoveel makkelijker, is zoveel meer een hardloper. Hij heeft echt die fysiek. Het is zo oneerlijk, zo’n lang lijf, van die enorme lange benen, weinig vet. En als hij één stap zet, moet ik er drie doen. Of hij moet inhouden, of ik moet keihard gaan. Dat is niet heel relaxed, dat werkt gewoon niet.”
Dat geeft niks, als je het maar accepteert. “We klimmen wel samen. Dat is een gezamenlijke passie. We hebben er de laatste tijd helaas wat minder tijd voor gehad, maar liefst plannen we elke zondag een klimdate. Tuurlijk is het heel inspannend, maar al met al heeft het, omdat je bijvoorbeeld vooraf rustig de tijd neemt om de route te bepalen, iets meditatiefs.”
Dat meditatieve heeft overigens Anouks speciale aandacht. Maas bekwaamde zich het afgelopen decennium in yoga, vindt daar haar ontspanning. Maar is inmiddels zo vergevorderd dat ze – na een aantal cursussen en het behalen van haar papiertjes – zelf ook trainingen verzorgt. Ze geeft les in het dynamische Vinyasa-yoga, waarbij je – Maas kan er beeldend over vertellen – van de ene naar de andere houding ‘flowt’. Na de zomer staat ze voor de groep. “Spannend.” Die opmerking verbaast. Immers, ze staat voor volle zalen, weet zich bekeken door een miljoenenpubliek op tv. En training geven in een zaaltje met tien, misschien hooguit twintig yogacursisten is dan spannend? “Jazeker, want je zoekt met z’n allen de flow. En daarin ben jij degene die de cues geeft, die aan moet voelen waar het ritme ligt.”
Ze gebruikt het hardlopen als waardevolle aanvulling op de yoga. “Ik loop twee, drie keer in de week. Dat is fijn voor mijn hoofd, het ontspant. Maar er zijn bovendien spiergroepen die je bij yoga eigenlijk niet of nauwelijks traint, of op een heel andere manier gebruikt. Daarom ook is het goed om, bijvoorbeeld, hard te lopen. Rennen is goed voor je conditie. En ik crossfit dus ook, probeer mijn spieren sterker te maken met gewichten. Niet te veel, niet te vaak, maar wel serieus. Ik vind de combinatie van yoga, crossfit en hardlopen fijn, wil niet te eenzijdig bezig zijn.’’
Vooralsnog loopt ze zonder hartslagmeter. “Ik heb wel een app ter begeleiding. Daar staan mijn doelen ook in. Ik wil de vijf kilometer gewoon steeds iets sneller gaan lopen. Voor mij zullen dat overigens geen wereldtijden worden. Als ik mijn 5 kilometer heb gelopen en ik klok 28 minuten, ben ik meestal wel tevreden. Maar stiekem wil ik uiteindelijk wel naar een minuut of 50 op de 10 kilometer. Maar dan wel zonder pijntjes of blessures. Dus ik doe het voorzichtig aan.”
Van andere lopers trekt ze zich niks aan. Weliswaar houdt ze op Strava wel haar tijden bij, maar “ik kijk nooit naar de gemiddelden, afstanden of tijden van anderen, zoals ik me onderweg daar ook niet door laat afleiden. Wel ben ik stiekem altijd wel een beetje bezig met mijn eigen persoonlijke records. Ik vind dat leuk. Het werkt ook motiverend, als je je op geregelde basis verbetert. Toen ik pas begonnen was met lopen, heb ik een paar keer met mijn vriend gelopen en hebben we wel wat aan mijn techniek geschaafd. Ik weet nu wel zo’n beetje hoe ik mijn schouders, armen en handen moet houden. Dat is wel de basis vind ik, dat je een beetje ontspannen kunt lopen. Zo vermijd je ook blessures en kan je het langer volhouden.”
Die blessures, dat was in het begin trouwens wel een ding. “De eerste tijd vond ik lopen echt vreselijk. Ik had echt pijn aan mijn lijf. Natuurlijk, ik danste veel en had echt wel een behoorlijke conditie, maar als danser is je lichaam – qua benen en heupen toch vooral – heel anders ontwikkeld. De druk die er op kwam, die was zo anders. Ik moest daar echt aan wennen, moest dat leren. Fietsen is natuurlijk veel vergevingsgezinder voor je lichaam. Maar nu ik het gewend ben, is het goed te doen. De eerste tien minuten van het lopen vind ik er trouwens meestal niks aan, maar daarna gaat het verstand op nul en kan ik gaan.”
Onderhoud van lichaam én geest
Anouk Maas is, je kan niet anders concluderen, altijd in de weer. Ze ontkent het niet. “Het is druk, maar ik word niet moe van mezelf. Wat echter wel, bij al het werk – of het nu voor tv of op het podium is – belangrijk is, dat ik lichaam en geest gezond houd, dat ik fysiek in orde ben. En dus moet je sporten, want 1 plus 1 is toch 2, niet dan? Dus of ik nu met mijn personal trainer aan de slag ga, ga zwemmen, yoga doe, of de deur uit stap om een stuk te gaan hardlopen, het is onderhoud. Onderhoud van het lichaam. En onderhoud van de geest, me-time. Ik vind het heel leuk om te doen, ervaar het ook als echt een momentje voor mezelf en ik weet, als bonus, dat ik het nodig heb om bijvoorbeeld op het toneel te kunnen presteren.”
Zo nu en dan een rustdag inbouwen is dan wel, beseft de overijverige Maas, essentieel. Dat betekent dan: ook eens een dag niet sporten. Tot slot: “Ik heb veel energie, heel veel energie. En ga hard, soms te hard. Het kan zijn dat je dan vergeet te rusten, dat klopt. Ik heb het heel vaak over rusten, met anderen, met mezelf. Rusten is het moeilijkste dat er is. Natuurlijk word je beter door veel te doen. Maar je spieren, en je hele lijf eigenlijk, moeten wel herstellen om vervolgens nog beter te kunnen presteren. Dat moet iedereen zich realiseren. Je rust pakken is een van de moeilijkste dingen. Soms is het vooral moeilijk om je eraan over te geven. Terwijl iedereen zal toegeven dat als hij of zij eenmaal lekker zit, er niets lekkerder is. Meestal ben ik het eerste uurtje nog wel onrustig, moet ik nog even ‘unwinden’, maar daarna komt het. Neem dus ook niet zomaar een uurtje rust, maar langer.”
