Het eerste kwartier is voor veel lopers het lastigste, zowel voor ‘newbies’ als voor ervaren rotten. In Nederland hebben ze daar een mooi woord voor: het ‘sjaak-afhaak-kwartiertje’. Maar wat kan je doen om ‘sjaak’ schaakmat te zetten?
In Vlaanderen is ‘sjaak-afhaak’ een nobele onbekende, maar in Nederland kennen ze hem al een tijdje. Sinds 2016 staat ‘sjaak-afhaak’ in Van Dale. De omschrijving luidt: “iemand die allerlei toezeggingen doet, maar niet meedoet als het eropaan komt”.
Vertaald in loperstermen is een sjaak-afhaak “een loper die er ondanks zijn goede voornemens niet in slaagt door te zetten en na (minder dan) een kwartier afhaakt en zijn training voor bekeken houdt”.
In het Algemeen Dagblad legt psychiater Bram Bakker, zelf een fervent marathonloper, uit hoe het komt dat er zo veel ‘sjaak-afhakers’ zijn op loopvlak. “Een beginnende loper moet iets nieuws aanleren. Het gaat om gedragsverandering. De beloning in de vorm van je beter voelen en ervaren wat het je brengt, volgt pas later. Het eerste stukje wordt gekenmerkt door wilskracht, structuur, discipline.”
“30 JAAR NIKS DOEN KUN JE NIET IN EEN MAAND VERANDEREN”
“Als beginnende loper, en dan zeker in dat eerste kwartier, heb je het idee: ik leer het nooit, ik ga niet vooruit”, gaat Bakker verder. “Dan ben je teleurgesteld, want je was toch al zo goed je best aan het doen? Maar ja, 30 jaar niks doen kun je niet in een maand veranderen. Mensen zijn ongeduldig tegenwoordig. Bij de derde keer hardlopen willen ze al 10 km lopen. Maar het is een ambacht, een job waarvoor geduld nodig is.”
Bakker pleit voor ‘verwachtingsmanagement’. “Bereid je erop voor dat het tijd vergt voordat de beloning volgt. Je gaat het niet meteen leuk vinden. Misschien moet je het wel drie maanden met pittige weerstand doen, ben je steeds aan het vloeken in dat eerste kwartier. Maar er komt een moment dat je ervan opknapt. Dan ga je de vruchten plukken en komt de waardering. En zelfs dan vind je het nog steeds niet altijd leuk.”
“VERZIN TRUCS OM JE TE MOTIVEREN”
Voor wie het dan nog altijd niet leuk vindt, heeft de psychiater nog enkele tips. “Verzin trucs om je te motiveren. Laat je afzetten door je partner, 10 km van huis. Dan moet je wel. Je komt daarna heel voldaan thuis. Of verzin een leuk moment.” Waarna Bakker als voorbeeld geeft dat hij op zondagnamiddag weleens lekker ouderwets naar de sportverslaggeving op de radio luistert terwijl hij aan het lopen is.
Bakker eindigt filosofisch: “Het meest fascinerende van al die hardlooptwijfels is natuurlijk dat wij allemaal vergeten zijn dat we duizenden jaren hebben gerend zonder ons ooit de vraag te stellen of we er zin in hadden. We hebben ons wijsgemaakt dat we niet hoeven als we niet gemotiveerd zijn. Maar als we vroeger niet renden, kwamen we niet aan vlees. Wij zijn van nature hardlopers.”
