De KLM Urban Trail Series hebben een hoge vlucht genomen. Als hardloper in je eigen, prettige tempo een stad verkennen en verborgen bezienswaardigheden ontdekken, wint steeds meer aan populariteit. Struin door stadskelders, speel op een flipperkast, laat je zegenen in een kerk. Alles kan! “Je komt ogen en oren tekort.”
TEKST: HENK VAN DER SLUIS
Geloof het of niet, maar tijdens de KLM Urban Trail Series kun je als hardloper zomaar midden in een kerkdienst belanden. Het is echt gebeurd in Haarlem. In De Grote Vermaning, de doopsgezinde kerk in het centrum van de stad. Het had iets vrooms en vrolijks tegelijk.
“Het was uiterst vermakelijk”, vertelt Willemien Ruygrok, als ‘de meest gekke vrijwilliger’ organisatorisch betrokken bij het bedehuis. “De reacties liepen uiteen, maar iedereen vond het een niet verwachte, bijzondere ervaring. Het was dan ook niet bepaald alledaags wat ze meemaakten.”
De rode loper was letterlijk en figuurlijk uitgelegd voor de deelnemers. Tussen de dominee op de kansel aan de ene en de kerkgangers in de bankjes aan de andere kant. Niemand liep zo het risico te verdwalen. En de eredienst ging gewoon door. Inclusief gezang, orgelmuziek en een preek vanaf de kansel.
Willemien Ruygrok: “Veel lopers beseften niet dat ze in een kerk waren terechtgekomen. Ze keken ongelovig om zich heen. Totaal verbijsterd, soms. Begrijpelijk, want van de buitenkant zie je niet dat het een godshuis is. De Grote Vermaning dateert van 1683, uit een tijd dat de calvinisten bepaalden dat de meeste andere religies hun toevlucht moesten zoeken tot zogenoemde schuilkerken. Die gebouwen mochten uiterlijk geen kerkelijke kenmerken hebben en evenmin een ingang aan de openbare weg. Klokgelui was verboden.”
Meer dan drie eeuwen later denderden er opeens ‘open en bloot’ vele honderden hardlopers door die ooit illegale kerk. “Sommigen dachten dat ze fout waren gelopen en wilden aanvankelijk teruggaan. Anderen sloegen uit een soort van oerinstinct direct een kruisje”, zo zag Ruygrok. “Er was zelfs een stelletje dat knielde voor de dominee en vroeg om zijn zegen.”
“Veel deelnemers vertraagden hun pas en keken geïmponeerd om zich heen. Of ze liepen eerst door maar keerden om voor het maken van selfie. En je had er ook bij die onverstoorbaar doorstruinden. Ondertussen hield de dominee vanaf de kansel een toepasselijke preek, aangepast aan de ongewone omstandigheden. In onze nieuwsbrief hadden we aangekondigd wat er zou gaan gebeuren. Wie het niks vond, sloeg deze dienst over, anderen wilden ’m juist graag meemaken. Het was voor iedereen een vrolijke dag.”
Ook dankzij het doopsgezinde jeugdkader. Dat had van lappen stof lange armen gemaakt om op die manier de deelnemers desgewenst op anderhalve meter te ‘omarmen’. De Wereld van Jansje, een lunchroom en cadeauwinkel achter de kerk, leverde eveneens een bijdrage die op prijs werd gesteld. “De medewerkers, mensen met een beperking, boden iedereen een bekertje met een slok koffie aan.”
Melkfabriek en gevangenis
Zo val je tijdens de KLM Urban Trail Series tijdens je ontdekkingstocht door een stad van de ene verbazing in de andere. “Je komt oren en ogen tekort”, is een veelgehoorde vaststelling. In Arnhem bijvoorbeeld, voert de route lopers onder meer door een melkfabriek, brandweerkazerne, bibliotheek, bioscoop, de oude Koepelgevangenis en door een aantal van de 39 gerestaureerde kelders onder de winkelstraten van stad.
Theo van Maanen: “Je merkt aan de enthousiaste reacties dat lopers het leuk vinden om op deze aparte manier een stad te leren kennen. Ze zeggen bijvoorbeeld: ‘Ik woon in Zwolle, maar ik wil Arnhem graag lopend komen bekijken.’ Je bent lekker actief, op een sfeervolle manier gezond bezig. Ze komen ook door mijn winkel, Run2Day. Ik vind het een geweldig idee en werk er graag aan mee.”
Ook in Groningen leidt het traject langs vele bezienswaardigheden die je normaal gesproken alleen van de buitenkant kunt zien. “Je komt op plaatsen waar je niet eerder bent geweest en dat leidt tot aparte ervaringen”, zegt Jaap van der Linde. “Ik kan het iedereen aanraden, zeker als het je niet om toptijden is te doen.”
Als facility manager zette hij een interessante route uit door en rond het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen. “Via de tuin en de faculteit ‘Godsgeleerdheid’ naar de oude rechtbank. Dat moet je weten, anders ontgaat het je.”
Behalve als medeorganisator deed Van der Linde zelf ook als deelnemer mee aan de Groningse bijdrage aan de KLM Urban Trail Series. “Ik was er vier keer bij. Mooi om te doen. Loop je opeens over de bodem van openluchtzwembad De Papiermolen. Aan de ene kant trapje af, aan de overkant trapje op. Dat kon, omdat het bad werd gerenoveerd.”
Of je ziet een synagoge eens van binnen, zoeft door een discotheek met opzwepende muziek en swingende dansers en danseressen. Van der Linde: “Bij een rondje door een studentenhuis kreeg ik een biertje aangeboden. Dat heb ik vriendelijk afgeslagen, maar het zegt wel iets over de gemoedelijke sfeer. En het is allemaal super georganiseerd. Je wordt bovendien goed verzorgd, want je krijgt ook nog eens een lekkere lunch. Ik verheug mij erop voor de afwisseling in andere steden van start te gaan.”
Even flipperen
Het Dutch Pinball Museum is voor de deelnemers aan de Rotterdamse versie van de KLM Urban Trail een attractie om even bij stil te staan. Met een variatie van meer dan honderd speelbare flipperkasten is de verleiding groot om tussendoor even een ‘balletje te spelen’. Gerard van der Sanden: “Dat heb ik dan ook met plezier zien gebeuren: lopers die even de tijd namen om actief met onze ‘museumstukken’ aan de slag te gaan; die dachten: dan kom ik maar vijf minuten later bij de finish. Dat zien we graag. Ik praat nooit over een museum maar over een useum – de ‘kasten’ staan er om gebruikt te worden.”
Met enige trots toont Van der Sanden een videootje waarop in versneld tempo is te zien hoe de vele deelnemers door zijn kleurrijke (m)useum joggen. “Het zijn er op zo’n dag wel drie à vierduizend. Vaak poseren ze voor de flipperkasten om een selfie te nemen. Niet zelden komen ze weken of maanden later terug en zeggen ze: Ik ben hier als hardloper al eens eerder geweest.”
Van der Sanden vindt de KLM Urban Trail Series een ‘superleuk initiatief’. Voor de deelnemers én voor het museum. “We werken er graag aan mee en stippelen met plezier een route uit. Voor de sfeer zetten we alles aan. Je moet het zo zien: voor ons is het een soort reclame. Hoe meer mensen van ons bestaan weten, hoe beter.”
Elke stad heeft zijn eigen bijzonderheden. Zo is in Amsterdam-Noord in een oude loods Rely On Nutec gevestigd. Nooit van gehoord? Dat is niet zo vreemd en des te leuker als je er in het kader van de KLM Urban Trail Series door een grote deur naar binnen stapt.
“De route gaat via een trap naar een zitje waar je ons werkterrein kunt overzien. Dat vindt iedereen imponerend. Helemaal als we voor de sfeer het licht een beetje dimmen. We hebben onder meer twee zwembaden, die we kunnen verlichten. Ons bedrijf is een trainingscentrum voor offshore-sectoren, wij verzorgen veiligheidstrainingen voor onder meer de olie en gas-, maritieme en windindustrie”, legt teamleider Nick IJzelenberg uit.
Vanzelfsprekend worden ook hier veel foto’s en filmpjes gemaakt. “Er is af en toe sprake van filevorming”, zo lacht IJzelenberg. “Zo’n loods zie je natuurlijk ook niet elke dag van binnen. We zijn geen museum, wél een bezienswaardigheid. De deelnemers vinden het prachtig. Zo kom je nog eens ergens. Leuk man!”
Programma KLM Urban Trail Series 2022
- Breda: 27 maart
- Groningen: 10 april
- Utrecht: 18 april
- Amsterdam: 15 mei
- Den Haag: 3 juni
- Den Bosch: 11 september
- Leeuwarden: 25 september
- Rotterdam: 9 oktober
- Delft: 23 oktober
- Haarlem: 6 november
- Arnhem: 20 november
- Eindhoven: 11 december
Info & inschrijven: www.urbantrailseries.nl
