Als gevolg van training produceren we er meer van, worden ze groter en gaan ze efficiënter werken. Inactiviteit kan ervoor zorgen dat hun grootte, werking en aantal juist razendsnel afneemt. Voor sporters zijn ze onmisbaar. Toch weten maar weinig lopers van hun bestaan. Het gaat om de zogenaamde mitochondriën. De energiefabriekjes van al onze cellen.
Van moeder op kind
De naam mitochondrion (meervoud mitochondriën) komt van de samenvoeging van de Griekse woorden mitos (draad) en chondrion (graanachtig) en verwijst naar het uiterlijk van de langwerpige celorganellen met donkere draden. Al onze cellen – afgezien van de rode bloedcellen – bevatten honderd tot duizenden mitochondriën. Ook alle dieren- en plantcellen zitten vol met de kleine energiefabriekjes. Opvallend aan het ontstaan van jouw mitochondriën: ze worden enkel doorgegeven via de genen van de moeder. Niet, zoals met de meeste van onze cellen, door beide ouders.
Zuurstof + eten = energie
De mitochondriën zijn verantwoordelijk voor ons energieverbruik. De zuurstof die we inademen gecombineerd met ons eten wordt in de mitochondriën omgezet in energie die we gebruiken: ATP. Met de productie van ATP ontstaan er ook afvalproducten. Dit zijn de vrije radicalen. Deze vrije radicalen zijn – in hoge concentraties – schadelijk voor ons lichaam en zorgen voor (versnelde) veroudering en voor het ontstaan van ziektes en aandoeningen. Anti-oxidanten uit zowel onze voeding– zoals vitamine E uit noten, vitamine C uit fruit en flavonoïden uit bijvoorbeeld groene thee, tomaten en knoflook – zorgen ervoor dat de vrije radicalen onschadelijk worden gemaakt. Maar hoge doseringen anti-oxidanten innemen is geen goed idee. Soms hebben vrije radicalen namelijk juist een gunstig effect en gebruiken onze immuuncellen de radicalen om beschadigde eiwitten in onze spieren op te ruimen. Zou je in combinatie met training veel anti-oxidanten innemen dan beperk je waarschijnlijk je trainingseffect.
Training en onze mitochondriën
Het is bekend dat we door training veel invloed uitoefenen op de functie van onze mitochondriën. Zo kan zes weken duurtraining ervoor zorgen dat het aantal mitochondriën in de spiercel met 55% toeneemt. Intervaltraining zorgt vooral voor een verbetering van de werking van de mitochondriën. Zodra we stoppen met training neemt het aantal en de efficiëntie razendsnel af.
