Bij veel hardloperslopers staat lopersdiarree helemaal boven aan het lijstje ‘dingen die ik tijdens trainingen en wedstrijden absoluut niet wil meemaken’. Sportarts Jan Vanderroost legde eerder in ons magazine uit wat de oorzaken van deze runner’s trot zijn. Maar ook: waar moet je rekening mee houden?
Wat is lopersdiarree?
“Dit is een typische kwaal voor lopers. We zien het bijna niet bij andere takken van sport. Toch is de term lopersdiarree ongelukkig gekozen. Beter zou zijn om te spreken over een inspanningsgebonden stoelgangprobleem. De definitie van diarree is een toename in loperigheid, volume en frequentie van de stoelgang. En omdat runner’s trot vaak een eenmalig feit is, is diarree geen goede term.”
Hoe wordt het veroorzaakt?
“De aandrang om tijdens of na het lopen naar de ‘grote wc’ te gaan, kent verschillende redenen. Een eerste is het mechanische schokeffect. Als je loopt, bewegen je ingewanden op en neer. En dat geeft aanleiding tot een verhoogde transit in de darmen. In rusthuizen raadt men ouderen juist aan te bewegen tegen constipatie.
Een tweede oorzaak is de slechtere doorbloeding van maag en darmen. Door de inspanning vragen de benen en de andere spieren meer bloed en zuurstof. Indien je als marathonloper aan 70 procent van je VO2max loopt, vermindert de doorbloeding van je maag en darmen met 70 tot 80 procent. Daardoor krijg je een klein zuurstoftekort in de darmen, wat ook kan zorgen voor aandrang tot ontlasting.
Ook warmte en hydratatie spelen een grote rol. Als je vocht verliest door te zweten zonder daarbij te drinken, dan komt de bloedvoorziening nog meer in het gedrang. Hoe slechter de hydratatie, hoe groter de kans dat je op training de achterkant van een boom moet opzoeken. Overigens kan ook stress een rol spelen. De angst voor competitie kan een uitlokkende factor zijn.”
Speelt voeding een rol?
“Zeker. Lopers moeten gezond, gevarieerd en vezelrijk eten. Veel rauwe groenten en fruit zijn gezond. Maar eet dat liever niet voor een wedstrijd. De dagen voor een wedstrijd schakel je beter over naar een vezelarm dieet: wit brood, witte pasta. Geen volkorenproducten of rauw fruit meer, want dat zorgt voor meer ballast in je maag. Let ook op met alcohol. Alcohol irriteert het maagslijmvlies. Tijdens het lopen kan dat dan verder irriteren en beginnen te bloeden. In het geval van bloedverlies moet je altijd je arts raadplegen.”
En de afstand?
“De afstand is ook een bepalende factor. Marathonlopers zullen eerder ten prooi vallen aan stoelgangproblemen dan lopers die voor kortere afstanden kiezen. Hoe langer je lichaam op en neer beweegt, hoe groter de kans. Ik schat dat de helft van de marathonlopers vroeg of laat met dit fenomeen te maken zal krijgen.”
Nog tips?
“Ja, let op met voedingssupplementen, energiedranken en gels. Daar zit vaak cafeïne in. Cafeïne zorgt wel voor een goede vetverbranding en een goede concentratie, maar het triggert ook de stoelgang. Voedingssupplementen zouden dus weleens een contraproductief effect kunnen hebben. Test daarom drankjes en gels uit tijdens een training.”