Winterziektes sturen je loopplannen in de war. Wanneer moet je stoppen met lopen en wanneer mag je doortrainen? En in welke mate ondermijnen antibiotica je conditie? Tijd voor een doktersbezoek.
Voor een antwoord op bovenstaande vragen staken we ons licht op bij dokter Hans Talloen, als sportarts verbonden aan Energy Lab.
“Bij een gewone verkoudheid, ‘snotvalling’, keelpijn of andere winterkwaaltjes mag je gewoon blijven sporten. Al vervang je de intensieve trainingen wel het best door rustiger werk. Na een drietal dagen moet het normaal beter gaan”, zegt Talloen, die de zogenaamde nek-check meegeeft als goede richtlijn. “Situeren de klachten zich boven de nek – zoals bij keel-, hoofd- en oorpijn of bij een verstopte neus – dan kan je verder sporten. Zijn het klachten onder de nek – bijvoorbeeld een diepe zware hoest, kortademigheid, spierpijn in de ledematen of koorts – dan moet je stoppen met trainen en eerst helemaal uitzieken. Bij twijfel raadpleeg je natuurlijk altijd het best je dokter.”
Blijven sporten met koorts mag dus niet?
“Dat is uit den boze. Als je toch verder sport, kan de infectie verergeren, of zelfs overslaan op je hart. Dan mag je nog een veel langere tijd niet aan sport doen. In extreme gevallen kan het je hart zelfs beschadigen, waardoor je voorgoed moet stoppen met sporten. Als de koorts (een lichaamstemperatuur boven de 38 °C) verdwenen is, moet je bovendien nog eens even lang rusten als je koorts hebt gehad. Een week koorts betekent dus in totaal twee weken niet trainen.”
Wat kan je doen om die vervelende virussen zo snel mogelijk uit je lijf te krijgen?
“Een virale infectie, zoals een verkoudheid of een griep, moet je gewoon uitzieken. Daartegen helpt geen medicatie. Met neussprays en keeltabletten kan je de symptomen wel wat verzachten, en met wat extra vitaminen kan je je immuunsysteem een duwtje in de rug geven. Maar uiteindelijk moet je gewoon wachten tot je lichaam de antistoffen die nodig zijn om het virus te bestrijden, heeft aangemaakt. Een bacteriële infectie begint veel plotser, en de klachten zijn specifieker. De koorts stijgt vaak én de ziekte verergert. Bij deze infecties kunnen antibiotica helpen, je arts schrijft deze dan na overleg voor. Ook hier geldt het devies om pas te sporten na het herstel. Een ziekte uitzweten door te sporten is een fabeltje en zeker met koorts erg gevaarlijk.”
Het is een telkens terugkerende discussie: ondermijnen antibiotica je conditie of niet?
“Je conditie gaat vooral achteruit door de infectie waarvoor je de antibiotica neemt, niet zozeer door het geneesmiddel op zich. Topsporters hebben het er vaak over. Zij starten sneller een antibioticakuur, om de bacterie in de kiem te smoren. Maar waarschijnlijk is dat in de meeste gevallen niet nodig.”
Verlies je veel conditie door ziek te zijn?
“Tijdens een verkoudheid kan je minder diep gaan en heb je sneller spierpijn. Luister naar je lichaam en bouw voldoende rust in. Door te veel te trainen tijdens je ziekte, breek je je conditie alleen maar af en kan de infectie verergeren of langer duren. Maar eens genezen, pik je de draad meestal vlot weer op.”
Ben je door te sporten vatbaarder voor ziektes?
“Integendeel: sporten versterkt je immuunsysteem! Alleen topsporters die echt hun grenzen opzoeken en weinig vetreserves hebben, worden sneller ziek.”
Word je ziek, als je in de winter te licht gekleed gaat?
“Dat je door de kou een verkoudheid krijgt, is een populair misverstand. Een verkoudheid is een virale infectie, die pik je dus op door een virus, en niet door de kou. Je beschermt jezelf eerder door je leefruimtes voldoende te verluchten en regelmatig je handen te wassen, dan door je in te duffelen als je buiten komt. Je mag wel geen kou lijden als je gaat lopen, want dat verzwakt je immuunsysteem. Maar eenmaal goed opgewarmd, moet je niet bang zijn om met een korte broek of met een truitje minder, te lopen. Daar word je op zich niet ziek van.”
Moeten sporters een jaarlijks griepvaccin krijgen?
“Topsporters doen dat soms wel, omdat zij tijdens hun trainingen de grens opzoeken. Maar doorsneesporters vallen niet onder de risicogroepen. Integendeel: hun weerstand is meestal groter, dus dan is een vaccin niet nodig.”
Twee gouden regels voor zieke lopers
“Er zijn twee gouden regels die je als loper moet respecteren als je ziek wordt”, tipt sportarts Hans Talloen. “Doe de nek-check, en stop als je koorts hebt.”