Het seizoen van de kortste – en vaak ook meest regenachtige dagen – is aangebroken. Traditioneel gaat die periode gepaard met een vermoeid gevoel. Noem het hoe je wil – najaarsdip, wintermoeheid, een gebrek aan motivatie – maar feit is dat het je veel energie lijkt te kosten om in actie te komen. Energy Lab-coach Dietmar Ledegen legt uit waarom het dan verstandig is om even pas op de plaats te maken: “Een vermoeid lichaam is niet of in elk geval veel moeilijker trainbaar. We vergeten weleens dat onder ‘trainen’ ook ‘herstellen’ valt. Als je vermoeid bent, moet je lichaam noodgedwongen veel meer tijd en energie stoppen in die herstelprocessen. De focus ligt dan op ‘overleven’ in plaats van fitter worden. Bij een training breek je je lichaam af, in rust bouw je je lichaam weer op. Dat is één van de basistrainingsprincipes om een betere loper te worden. Maar als je niet voldoende rust, werkt je herstelvermogen niet optimaal en gaat het veel langer – soms wel dubbel zo lang – duren voor je van je vorige training hersteld bent en dus een nieuwe training kan starten. Ook externe stress heeft een invloed op je herstelvermogen. Als coaches kunnen we het belang van rust niet genoeg onderstrepen. Zéker tijdens de wintermaanden. Ook biologisch is ons lichaam er dan op ingesteld om meer rust te pakken. En vergeet ook niet dat er na een wedstrijdperiode altijd een rustperiode nodig is. Na een reset (lees: volledige rust) van twee tot vier weken is je lichaam weer veel beter trainbaar.”
HRV en body battery
Ledegen benadrukt dat het belangrijk is om altijd naar je lichaam te luisteren, ook al is dat niet zo duidelijk. “We negeren bijna allemaal de eerste vermoeidheidssignalen, terwijl ons lichaam eigenlijk al heel wat uit zichzelf aangeeft. Als je ’s ochtends vermoeid opstaat, is dat bijvoorbeeld al een teken aan de wand. Waarschijnlijk ben je dan nog niet helemaal hersteld. Gaat een training wat moeilijker, dan is de kans groot dat er nog vermoeidheid in je lichaam sluimert. Je gevoel is in principe een goede leidraad, maar het vergt ervaring om die signalen te herkennen.”
Ook de technologie kan je een handje helpen om je vermoeidheid te managen en tijdig de bijbehorende signalen op te merken. “Tegenwoordig schatten geavanceerde sporthorloges je hersteltijd in. Die exacte tijd moet je natuurlijk met een korrel zout nemen, maar hoe accurater je je hartslagzones ingegeven hebt, hoe bruikbaarder die informatie is als algemene indicatie. Net als de inschatting van je belasting tegenover je belastbaarheid. Ook je HRV (hartritmevariabiliteit) en zogenoemde body battery zeggen heel wat over je herstel. Maar zie het eerder als een hulpmiddel – of in sommige gevallen een wake-upcall – en houd ook altijd rekening met je gevoel.”
Meer lezen over wat vermoeidheid met je lichaam doet en hoe je hier mee om kunt gaan? Bestel dan het magazine of lees online via Blendle.