Ongeveer 70 procent van de energie die je tijdens inspanning verbruikt is nodig om je lichaam af te koelen. Er zijn aanwijzingen dat een te hoog oplopende lichaamstemperatuur bepaalt wanneer je het wat rustiger aan moet doen. Het effectief koelen van je lichaam is dus essentieel voor een goede prestatie. Maar hoe doe je dit op de juiste manier? Een koelvest? Een koude drank? Of juist een kopje warme thee? De Amerikaanse Alex Hutchinson legde het onlangs uit in een artikel.
Warme drank koelt je lichaam
In India is het niet ongewoon om in de hitte warmte thee the drinken. Het zou, volgens de traditie, de warmte wat kunnen verlichten. En dit lijkt te kloppen. Wanneer je een warme drank drinkt, krijgt het lichaam een signaal om meer te zweten. Wanneer zweet verdampt, koel je af. De hete thee kan er dus inderdaad voor zorgen dat je afkoelt. Recent onderzoek heeft laten zien hoe dit proces precies werkt. En hoe je hier als loper je voordeel mee kan doen.
Meer zweten koelt je lichaam
In het onderzoek fietsten 12 deelnemers 75 minuten op een rustig tempo (50% VO2max) terwijl ze een van drie drankjes kregen: 1) Een koude drank van 1.5 graden 2) een drank op lichaamstemperatuur (37 graden) en 3) een warme drank (50 graden). In totaal kregen ze vier keer een kleine dosis van 3.2 ml/kg. Tijdens het fietsen werd hun lichaamstemperatuur gemeten (huid, rectaal en via het oor) net zoals de hoeveelheid zweet op het voorhoofd, de rug en de bovenarm.
Uit dit experiment kwam (logischerwijs) duidelijk naar voren dat de hoeveelheid zweetproductie aanzienlijk steeg na inname van de warme drank. Wat echter niet verwacht was: de lichaamstemperatuur op elk van de drie gemeten plaatsen bleef hetzelfde, ook met de warmere drank.
Drank direct in de maag
Het onderzoek kreeg een vervolg. Hierbij werd alleen de koude (1.5 graad) en de warme (50 graden) drank met elkaar vergeleken. Vervolgens werden er twee verschillende fietstesten gedaan. In de eerste (er werd weer 75 minuten gefietst) mochten de deelnemers de drank niet doorslikken maar moesten ze deze 15s in de mond spoelen alvorens de drank uit te spugen. In het andere experiment werd de drank direct in de maag gebracht via een tube. Het resultaat: het spoelen met de drank gaf geen verhoogde zweetproductie. Het toedienen van de drank in de maag wel. Conclusie: receptoren die je warmte reguleren bevinden zich in de maag!
Thee in je bidon?
Maar nu de toepassing. Volgens de onderzoekers maakt het nogal uit onder wat voor omstandigheden je een prestatie moet leveren om je voordeel te doen met deze nieuwe kennis. Wanneer het erg warm is en je langdurig in moet spannen kan het nadelig zijn om veel te zweten. Hoewel zweten ervoor zorgt dat je afkoelt, kan het ook leiden tot dehydratie. Bij duurevenement wordt het dan lastiger om de inspanning vol te houden. Ben je bovendien in een omgeving waarbij de luchtvochtigheid hoog is en zweet amper kan verdampen, dan geeft een hoge zweetproductie je weinig voordeel. In dat geval kun je beter een koele drank nemen. Ben je matig actief of zit je uit te rusten op een hete dag, dan is dat kopje thee niet zo’n gek idee.
