Ze was door velen afgeschreven, maar zelf had ze het volste vertrouwen in een comeback op het hoogste niveau. Nadine Broersen liet afgelopen zomer zien dat dit vertrouwen geheel terecht was. Bij het WK in Doha stond daar een herboren Broersen die een topprestatie leverde en zichtbaar genoot van haar sport. Haar lichaam werkt weer en in haar geest brandt het heilige vuur als nooit tevoren.
rolstoel
Meerkampster Nadine Broersen kende een vliegende start. De veelzijdige en perfectionistische atlete nam als 22-jarige deel aan de Olympische spelen. Er volgde een carrière met hoge pieken, maar ook diepe dalen. In 2014 werd ze wereldkampioene op de vijfkamp en in datzelfde jaar won ze ook zilver op de zevenkamp tijdens de Europese kampioenschappen. De sportieve toekomst lachte de jonge Broersen toe. Slechts enkele maanden later loopt ze een ernstige enkelblessure op. Het is de start van jaren met veel blessureleed en persoonlijke uitdagingen. Toch kwam ze terug.
Tijdens de wereldkampioenschappen in Doha werd Broersen zesde. Hierbij blesseerde ze zich tijdens de 800 meter in de laatste 200 meter nog aan haar kuit. ‘Ik wilde koste wat het kost de finish halen. Ik dacht: opgeven gaat me niet gebeuren.’ Ze kwam niet meer rechtop na de finish. In een rolstoel legde ze de gezamenlijke ereronde met de andere meerkampsters af. ‘Ik was zo trots op mezelf dat ik weer terug was en hoe ik die meerkamp had gedaan. Dat moment wilde ik pakken.’
dieptepunt
In een eettentje niet ver van haar woonplaats Dongen ontmoeten we Nadine Broersen op een regenachtige herfstdag. Ze straalt rust uit, praat open en oogt in balans. Broersen heeft rust gehad na een zwaar maar motiverend seizoen. ‘Ik ben nu gelukkig en wil graag deze weg doorzetten en een mooi toernooi draaien tijdens de Olympische Spelen in Tokio.’ Het is stilte voor de storm, want 2020 wordt hectisch met drie grote kampioenschappen waarbij de Olympische Spelen rood omcirkeld staan. ‘Ik wil heel graag naar mijn derde Olympische Spelen. Ik wil in ieder geval nog één keer laten zien wat er echt in zit, want ik heb op de zevenkamp nog nooit laten zien wat ik écht kan. Niet om daar meteen een ranking, medaille of puntenaantal aan te verbinden. Natuurlijk zit er nog ergens een droom om een medaille te winnen, maar dat is niet mijn motivatie om door te gaan.’
Haar blauwe ogen sprankelen. Ze lijken nog sprekender dan normaal. Ze geniet, van de prestaties én van de eindeloze stroom aan hartverwarmende reacties die ze heeft mogen ontvangen. Broersen staat bekend als iemand die enorm kritisch is op zichzelf, een vechter die zelden tevreden is. ‘Mensen kwamen naar me toe en zeiden: ik heb jou nog nooit zo ontspannen een meerkamp zien doen. Voor mezelf denk ik dat dit mede kwam omdat ik voor mijn gevoel helemaal op nul moest beginnen. Het olympisch jaar van 2016 was een dieptepunt, waar ik veel meer van had gehoopt. De blessures en het breken met de coach [Ronald Vetter, red.] hakten er flink in. Helemaal als je daar een paar jaar hebt getraind. En dan gaan de Spelen niet zoals je wilt… Dan ben je eigenlijk niet gelukkig. Ik heb me toen serieus afgevraagd of ik dit nog wel wilde. Ik heb lang geworsteld met die vraag en was toen heel blij dat Pelle Rietveld [oud-meerkamper en voormalig trainingsmaatje, red.] voor mij klaar stond. Pelle was nog geen ervaren coach, maar kon mij wel het plezier teruggeven. Hij wist wat ik nodig had. Dat is voor mij een heel goed tussenjaar geweest. Het plezier kwam terug. Helaas scheurde ik toen mijn kruisband bij een val. Dat was gewoon vette pech, maar toch heb ik op dat moment niet getwijfeld. Als iemand kan terugkomen, dan ben ik het wel. Dat was trouwens niet zo makkelijk als het klinkt want ik kreeg te horen: ik weet niet of je nog wel een meerkamp kunt doen. Gelukkig kent niemand mijn lichaam beter dan ikzelf.’
revalidatie
Een lang traject van revalidatie volgde, waarbij ze zelf een nieuw begeleidingsteam samenstelde. Ze werkte intensief samen met een trainer, fysiotherapeut en mental coach. Het leidde tot nieuwe inzichten en Broersen werd zo nu en dan flink uit haar comfortzone getrokken. ‘Ik heb mezelf gedwongen om me open te stellen, ook al waren dingen nieuw, anders of niet leuk. Door die instelling ben ik er sterker uitgekomen. Bovendien was een jaar zonder druk ook wel eens fijn, want ik leg mezelf normaal echt té veel druk op. Alles moet altijd goed gaan en als het echt niet gaat zoals ik verwacht, dan ben ik zwaar teleurgesteld, waar ik vervolgens ook een beetje in kan blijven hangen. Maar nu was alle progressie meegenomen en was ik gewoon meer ontspannen.’
Terwijl het lichaam zich langzaam weer aanspande, leerde ze haar geest te ontspannen. ‘Door mijn revalidatie ben ik veranderd en heb me zelf minder druk opgelegd waardoor ik, makkelijk wil ik niet zeggen, maar wel iets rustiger ben als het even wat minder gaat. Ik kan het beter relativeren. Ik kan er wel chagrijnig om zijn, maar dan moet ik gewoon 10 minuten alleen zijn, dan kunnen we het erover hebben en daarna gaan we gewoon weer door.’
discussies
Met ‘we’ heeft ze het vooral over haar trainer Robbert-Jan Jansen, voormalig polsstokspringer, die ook aan het team werd toegevoegd. Met haar team werkte ze in 2018 gestaag aan haar revalidatie. In de tussentijd deed Pelle Rietveld een stapje terug, hij besloot werk te maken van zijn maatschappelijke carrière. Hij is nu docent op een basisschool.
De toevoeging van Jansen aan haar team bleek een belangrijke beslissing. ‘Afgelopen jaar was het eerste jaar onder Robbert-Jan waarin we echt vooruit hebben kunnen kijken. Dat ging meteen goed. Robbert-Jan is rustig en hij coacht ook enorm positief. We voelen elkaar aan en weten wat we aan elkaar hebben. En we zoeken niet elke keer een confrontatie. Vroeger wilde ik dat nog wel eens wat vaker doen, maar het is nu niet meer nodig, denk ik. We hebben geen discussies’, zegt ze lachend. Geen discussies? ‘Ik heb altijd wel een sterke mening gehad en als ik het ergens niet mee eens was zei ik het ook. En ik was vroeger ook best wel koppig. Ik bleef gewoon gaan totdat het wél een keer lukte en dat is niet altijd slim natuurlijk.’
mental coach
Voor het grote publiek was ze voor het eerst weer echt zichtbaar bij de wereldkampioenschappen afgelopen oktober in Doha. Daar knokte Broersen zich als herboren naar een zesde plaats. ‘Ik was zenuwachtig en ik ging er echt voor. Op de een of andere manier kon ik heel erg goed focussen en zat ik eigenlijk de hele tijd een beetje in mijn eigen bubbel. Ik kon me concentreren op wat ik moest doen, net als in de training.’ De bubbel die ze om zich heen wist te creëren, was niet toevallig. Ook dat is een resultaat van het team dat ze om zich heen bouwde. ‘Tijdens mijn revalidatie ben ik naar een mental coach gegaan. Dat heeft enorm geholpen om goed te focussen op de dingen waar het om gaat en niet met randzaken bezig te zijn. Om niet naar anderen te kijken. Het klinkt heel suf, maar ik heb geleerd me te concentreren op mijn taak. Het grappige is dat hij mij ook heeft laten zien dat je dingen niet alleen met je verstand kunt doen. Hij heeft laten zien dat je ook dingen op je gevoel, vanuit wilskracht en […… nog in te vullen].’
Ze ervoer tijdens trainingen aan den lijve dat ze tot betere prestaties komt als ze niet teveel nadenkt. ‘Op het moment dat ik het kan loslaten en het op gevoel doe, dan stoot ik veel verder of spring ik veel hoger.’ Dat ging niet zonder slag of stoot, letterlijk zelfs. ‘We hebben bijvoorbeeld bokssessies gedaan. Toen merkte ik dat ik veel harder kan slaan als ik niet nadenk. Door die dingen te doen, besef je steeds meer dat het geen onzin is wat verteld wordt. Hij heeft me dat echt laten ervaren in de trainingen. Ik kan het nog niet altijd. Als ik ergens mee bezig ben, bijvoorbeeld een technisch iets, dan ga ik nadenken. Dus het lukt niet altijd. Maar als ik het loslaat dan werkt het. Ik moet gewoon iets meer op mezelf vertrouwen dat het er al inzit.’
perfectionistisch
Broersen stond bekend als perfectionistisch, heeft ze dat nu losgelaten? ‘Dat ben ik nog steeds en ik denk dat dat ook altijd is geweest wat een beetje in de weg stond. Ik denk dat elke topsporter wel perfectionistisch is, maar dat ik het wel kon overdrijven. Als ik bijvoorbeeld tien loopjes deed en negen waren er goed en één niet, dan begin ik over die ene die niet goed is. Dat moet je natuurlijk een beetje laten varen.’ Is het nu leuker daardoor? ‘Ja, ik vind het veel leuker. Ik heb mijn sport altijd leuk gevonden, maar ik wilde gewoon te graag en dan moet je een beetje elke dag van jezelf. Ik wilde presteren. Stel we waren op trainingskamp, dan moest gewoon elke dag goed zijn. En dan ging ik dat ook bijhouden voor mezelf. Ik maakte het mezelf niet makkelijk daardoor, de ontspanning is dan ver te zoeken. Dus ook bijvoorbeeld na een vliegreis moest het toch gewoon meteen goed zijn. Terwijl gezegd wordt dat het na een vliegreis altijd even wat minder gaat. Maar op één of andere manier ging dat er bij mij niet in.’ Inmiddels heeft ze geleerd naar het proces te kijken en te vertrouwen dat het er op het juiste moment uitkomt. Ook daarom was Doha een sleutelmoment in haar carrière.
Ook de revalidatieperiode heeft Broersen geholpen met relativeren. Ze stond noodgedwongen aan de zijlijn en kon de atletiekwereld daardoor van een afstand aanschouwen. ‘Door die afstand ben ik meer gaan nadenken over wat ik wil en belangrijk vind in het leven. Sommige dingen heb je niet helemaal door als je echt in het wereldje zit. Dan denk je dat bepaalde dingen normaal zijn en blijf je de hele tijd maar doorgaan. En dan zijn er natuurlijk ook altijd verwachtingen waardoor de druk erg hoog is. Je bent een voorbeeld voor mensen. Dat vind ik niet erg, maar het is ook gek als er constant mensen zijn die naar je kijken. Er wordt dan gezegd: Kijk naar Nadine, want zij doet het goed. Daar werd ik soms een beetje gek van. Je moet ook zelf dingen uitzoeken en je eigen keuzes maken, dat vind ik zelf ook belangrijk. Dat je niet altijd door blijft gaan of gaat luisteren naar wat anderen tegen je zeggen. Ik heb geleerd dat je vooral dingen moet doen waar je zelf achter staat en gelukkig van wordt.’
stoppen?
Het tekent de omslag die Broersen de afgelopen jaren heeft doorgemaakt. De rationele en perfectionistische meerkampster durft zich nu te laten leiden door drijfveren als plezier en geluk. En de nieuwe Broersen geniet daardoor weer met volle teugen van de sport. En dat genieten zal leidend zijn bij de verdere stappen die ze nog zal zetten. De vraag over stoppen is onvermijdelijk, maar voorlopig nog niet aan de orde.
‘Ik was op het WK al de oudste van de meerkamp. Vroeger gingen ze nog wel eens door tot hun 32e of 33e, maar nu zie je dat niet meer’, zegt de 29-jarige atlete. Tegelijkertijd is er ook nog een kinderwens. Aan de andere kant kan de gedachte aan stoppen nog niet rekenen op gevoelens van enthousiasme en vreugde. ‘Stel ik zou besluiten om na de Spelen niet door te gaan. Dan zou dit dus mijn laatste seizoen worden. Dat vind ik heel raar. Dat vind ik ook weer helemaal niks. Ook omdat ik voor mijn gevoel een nieuwe start heb gemaakt. Ik train nu bij Robbert-Jan en ben nog lang niet uitgeleerd. Ik ben normaal echt altijd van het plannen. Maar nu? Ik heb altijd gezegd dat ik doorga tot 2020 en daarna is het klaar. Maar nu denk ik: kom maar op, ik denk dat ik nog beter kan.’
