Tijdens de carrière van Danne Boterenbrood, voormalig Nederlands triatlonkampioene, kwam haar menstruatiecyclus nooit ter sprake. “Ik weet niet of het onbespreekbaar was: het werd gewoon nooit besproken”, zegt ze. Boterenbrood slikte de anticonceptiepil door en had daardoor geen menstruatie. “En dat was het dan. Ik dacht er zelf ook niet verder over na.” De menstruatiecyclus stond niet op hetzelfde niveau als training, voeding en slaap. Pas de laatste vier jaar merkt Boterenbrood verandering. Ook de media en de wetenschap geven meer aandacht aan de invloed van de menstruatiecyclus op fysieke prestaties. Dat is positief, want historisch gezien focust sportonderzoek vooral op mannenlichamen. Terwijl die biologisch anders in mekaar zitten dan die van vrouwen.
Boterenbrood is de aangewezen persoon om de impact van de cyclus op sportprestaties te verduidelijken: als gynaecoloog is ze lid van Sport & Gyn, een Nederlands netwerk van sportsartsen en gynaecologen. Vrouwelijke sporters van alle niveaus kunnen er terecht voor advies over lijf en leden. “De menstruatie beïnvloedt het lichaam op verschillende manieren, afhankelijk van het gegeven of je een natuurlijke cyclus hebt of hormonale anticonceptie gebruikt. “Sommige vrouwen hebben erg veel last van hun menstruatie, wat natuurlijk niet fijn is bij het sporten. Dan kijken we: wat kunnen we daaraan doen? De pil of spiraal maken buikpijnklachten of bloedverlies minder heftig.” Voor sporters met een eigen cyclus geldt menstruatie als graadmeter voor hun algehele gezondheid. “Blijft die uit, dan is dat vaak een teken dat je lichaam uit balans is”, zegt Boterenbrood. “Het loont dan om de trainingsbelasting daarop af te stellen, om zo op lange termijn blessures en stressfracturen te voorkomen.”
Pieken en dalen
De laatste jaren groeit de interesse in trainen volgens de cyclus. Onderzoek suggereert dat vrouwen in bepaalde fasen beter presteren dan in andere. In de folliculaire fase, de periode tussen de menstruatie en eisprong, zouden prestaties bij vrouwelijke sporters pieken. “Het oestrogeenniveau neemt toe in de aanloop naar de eisprong”, verklaart Boterenbrood. “Dat heeft een positief effect op je inspanning: je spierkracht neemt toe, je voelt je mentaal beter en houdt minder vocht vast, waardoor je een maximalere belasting kan halen. Al zijn er ook aanwijzingen dat je in die periode gevoeliger bent voor blessures.”
(…)
Lees het volledige artikel in de nieuwste editie van RunningNL-magazine, met ook: tips voor hardlopen tijdens de zwangerschap, de invloed van je lichaamstemperatuur en interviews met o.m. Marit Bouwmeester. Liever online lezen? Lees dan verder via Blendle.
